Günümüzde kira ödeyerek barınma ihtiyacını karşılayan kişi sayısı hızla artarken ev sahibi olma hayali kuranların sayısı da azımsanmayacak kadar fazladır. Özellikle istikrarlı bir ekonomik sisteme sahip olmayan ülkemizde konut sahibi olmak pek çok kişi için bir bakıma geleceğini garanti altına almak anlamına gelebiliyor. İlerleyen yıllarda daha konforlu bir yaşam sürmek isteyen kişiler ev sahibi olmanın yollarını ararken çoğu kişinin ev sahibi olmak için yeterli bikrimi bulunmuyor.
Konut sahibi olmanın gün geçtikçe zorlaştığı düşünülse de kira derdiyle uğraşmak istemeyen kişiler için ev sahibi olmak hayallerde kalmak zorunda değil. Bu noktada yeterli birikimi olmayan bireyler için bankalar tüketicilere güncel çözümler sunmaktadır. Özellikle konut kredisi ile ev almak son zamanların en çok tercih edilen seçeneklerinden biridir.
Mortgage adıyla bilinen konut kredisi bütçenizi zorlamadan ev sahibi olma imkânı sunan kredi yöntemidir. Mortgage satın alacağınız gayrimenkul değeri yüksek konutlar için ödenmesi gereken fiyatın belli bir kısmını karşılayan sistemdir.
Konut Kredisi Almadan Önce Yapılması Gereken Finansal Hazırlıklar Nelerdir?
Konut kredisi için başvuru yapmadan önce yapılacak finansal hazırlıklar başvuru sürecini iyi yönetmeniz açısından hayati öneme sahiptir.
Kredi başvurusu yapmak için ilk adım ödeme koşullarının sizi zorlamayacağı vade seçenekleri ve faiz oranlarına sahip bir banka seçmektir. Doğru bankayı bulduktan sonra kredi notunuzun başvuru için yeterli olup olmadığından emin olmanız gerekir. Kredi başvurusunun onaylanmasındaki en kritik noktalardan birinin kredi notu olduğu unutulmamalıdır.
Bununla birlikte kredi almak için bankanın belirlediği gelir şartlarını da sağlamanız gerekir. Banka, kredi borcunu ödeyecek finansal güce sahip olduğunuzu kanıtlamanız için aylık net gelir miktarınızı gösteren bir gelir belgesi talep eder.
Son olarak satın almayı planladığınız konutun piyasa değeri de kredi başvurusunda büyük öneme sahip. Banka, kredi başvurusunu onayladıktan sonra konutun piyasa değerini gösteren ekspertiz raporunu dikkate alacaktır. Örneğin İstanbul’da satılık daire veya satılık villa almayı düşünen biri için bu iki konut türünün piyasa değeri farklı olacaktır. Konutun değerine bağlı olarak verilecek kredi miktarı ve ödeme şartları da değişecektir.
Konut Kredisi Faiz Oranlar Uygun Mudur?
30 yıla varan vade seçenekleri ile ev sahibi olmayı kolaylaştıran Mortgage hakkında en çok merak edilenlerden biri de faiz oranlarıdır. Konut kredisi veren bankaların faiz oranları için kendine özgü prosedürleri bulunmaktadır. Bankalar yürürlükte olan kanunların dışına çıkmadan kendi belirledikleri faiz oranları ile işlem yapabiliyor. Bu nedenle müşteriler başvuru yapmadan önce çeşitli bankaların faiz oranlarını karşılaştırarak kendilerine uygun olan bankadan kredi almalıdır.
Bankalar verilen konut kredisi için sabit veya değişken oranlı faiz uygulayabildiği gibi iki yöntemi bir arada da kullanarak da taksitlendirme yapabiliyor. Bu faiz oranlarının müşteri ve banka arasında imzalanan sözleşmede belirtilmiş olması gerekiyor.
Tarafın rızası olmadan faiz oranında değişiklik yapılması istenmiyorsa sabit faiz oranları uygulanıyor. Sözleşmede değişken faiz oranı belirlenmişse T.C. Merkez Bankası tarafından belirlenen referans endeksler dikkate alınarak faiz oranı değiştirilebiliyor.
Faiz oranını etkileyen diğer faktör ise kredi vadesidir. Faiz oranının düşük olması için kısa dönemli vadeler tercih edilebilir. Ancak bu durumda ödenecek taksit tutarı yüksek olmaktadır. Bununla birlikte bankalar başvuru sahibinin aylık gelir miktarının yarısını aşmamak şartını sağlayacak şekilde taksitlendirme yapıyor. 10 yıl vadeli güncel konut kredisi faiz oranları ise %2,9 ile %5,3 arasında değişkenlik gösteriyor.
Konut Kredisinde Olası Red Nedenleri
Konut kredisi veren bankalar kredi başvurusunu reddederken pek çok faktörü dikkate alılar. Ancak kredi başvurusu yapmadan önce başvuru yapılan bankanın konut başvurusunu reddetme şartlarına bakılması halinde bu ihtimal minimize edilebilir veya başka bir banka ile görüşülebilir.
Bankanın öncelikli amacı verdiği kredinin geri ödeneceğini garantilemektir. Bu nedenle başvuru sahibinin daha önceki kredi borçlarını düzenli olarak ödeyip ödemediğine bakılır. Mevcut şartlarda çalışma durumuna ve aylık gelir miktarına bakıldığında gelir şartlarını sağlamadığı tespit edilirse kredi başvurusu reddedilebilir.
Konut kredisinde red sebepleri şu şekilde sıralanabilir:
- Ekspertiz raporu (Satın alınacak konutun değeri kredi vermeye uygun olamayabilir.)
- Kredi notu ve finansal durumun uygun olmaması
- Yaş sınırı (Başvuru sahibini en az 18 en çok 70 yaşında olması şartı aranır.)
- Konutun iskân durumunun uygun olmaması (İnşaat halindeki konutun %80 oranında tamamlanmış olması beklenir.)
- Mevcut ekonomik durum ve faiz oranları (Piyasa koşullarının riskli olduğu dönemler bankalar kredi verme şartlarını sıkılaştırabilir veya bir süreliğine kredi vermeyi durdurabilir.)
- Başvuru belgelerinin eksik olması (Kimlik, gelir belgeleri, ikametgâh ve tapu fotokopisi.)
Konut Kredisi Sürecinde Karşılaşabileceğiniz Masraflar ve Ücretler
Konut kredisiyle ilgili bilinmesi gereken önemli noktalardan biri de ödemelerin yalnızca satın aldığınız konutun ücreti ve faiz miktarı ile sınırlı olmadığıdır. Bankanız kredi geri ödeme tutarını belirlerken başvuru süreci ve sonrasında yapılan işlemlerin kalem masraflarını da ekliyor.
Kredi sürecinde karşılaşabileceğiniz masraflardan bazıları şunlardır:
- Dosya masrafı
- Konut sigortası
- DASK
- Ekspertiz Masrafı
- İpotek Ücreti
Kredi açılışında açılan en önemli masraf, bazen kredi tutarı üzerinden hesaplanırken bazen de sabit olarak belirlenebilen dosya masrafıdır. Yasal olarak konut kredi başvurusunda yapılması zorunlu olmasa da bankalar kredinin ana teminatı olan konut için sigorta talebinde de bunabilmektedir.
Kredi alınırken yaptırılması zorunlu olan tek sigorta ise deprem sigortası (DASK)’dır. Bankalar, ekspertiz raporunu hazırlayan, anlaşmalı oldukları ekspertiz kuruluşlarına ödenecek ücreti de müşteriden tahsil etmektedir. İpotek tahsis ücreti ise her bankanın talep ettiği bir masraf değildir.
Konut Kredisi Onaylandıktan Sonra Yapılması Gerekenler
Konut satın almak için kredi başvurunuzu yaptınız ve başvurunuz onaylandı. Bu aşamadan sonra yapmanız gereken birkaç adım daha bulunuyor. Kredi başvurunuz onaylandıktan sonraki süreci doğru yönetmek için daha sonraki adımları iyi planlamanız gerekir.
İşte konut için yaptığınız kredi başvurusu onaylandıktan sonra izleyeceğiniz adımlar:
- Bankaya gerekli belgeleri teslim etmek
- Satın alacağınız konutun tapu işlemlerini başlatmak
- Ödeme koşullarını gözden geçirerek vade süresini netleştirmek
- Sigorta işlemlerini tamamlayarak gerekli teminatları sağlamak
- Kredi kullanımıyla ilgili tüm detayları öğrendikten sonra kredi sözleşmesini imzalamak
- Ödemeniz gereken ek masrafları (dosya masrafı, ekspertiz ücreti vs.) dikkate alarak bütçe oluşturmak
Tüm işlemleri tamamladıktan sonra banka konut kredisini kullanmanız için 3 ay ile 6 ay arasında değişen bir süre verecektir. Kredinizin iptal edilmemesi için bu süreyi aşmamaya dikkat etmelisiniz.